Adelbert von Chamisso

Asıl adı Louis-Charles-Adfilaide Chamisso De Boncourt

(d. 30 Ocak 1781, Château de Boncourt, Fransa – ö. 21 Ağustos 1838, Berlin, Almanya)

Berlin romantikleri arasındaki en yetenekli şairlerden biri, yazar ve bilim adamı. Faust’u andıran Peter Schlemihls wundersame Geschichte (1814; Peter Schlemihl’in Garip Öyküsü) adlı masalı en ünlü yapıtıdır.Fransız Devrimi’nin terör ortamından kaçan ailesi, Chamisso dokuz yaşındayken Berlin’e sığındı. Chamisso, anadili Fransız- canın yerme Almanca kullanmaya başladı. İlk yapıtlarını 1804-06 arasında, kendisinin de yayın yönetiminde yer aldığı Berliner Musenalmanach’ta yayımladı. 1804’te, Berlin romantiklerinin toplandığı Kuzey Yıldızı Birliği (Nordsternbund) adlı derneği kurdu. 1807-08’de Fransa ve İsviç-re’yi dolaştı; bu sırada Madame de Stael’in çevresindeki edebiyatçılar topluluğuna katıldı.

Chamisso’nun en ünlü yapıtının kahramanı Peter Schlemihl’in öyküsü gerçekte alegori yoluyla vatansız bir adam olan Chamisso’nun kendi siyasal yazgısını dile getirir. Gölgesini Şeytan’a satan Schlemihl, karşılı-ğında hiç tükenmeyen bir para kesesi alır. Ama gölgesiz bir insanın umulmadık güçlüklerle karşılaşacağını çok geçmeden anlar. Gene de Şeytan’ın yeni önerisi üzerine gölgesiyle ruhunu takas etmeye yanaşmaz; bir adımda yedi fersah yol alan bir çift çizme giyerek, ilk takasta yitirdiği iç huzurunu yeniden bulmak için dünyayı dolaşmaya çıkar.Chamisso’nun, Robert Schumann’ın bestelediği Frauenliebe und Frauenleben (Kadınların Aşkı ve Yaşamı) gibi ilk şiirleri, dönemin Alman romantik şiirine özgü naif bir üslupla yapmacıksız duyguları betimli-yordu. “Vergeltung” ve “Salaş y Gomez” gibi öykülü baladları ile şiirlerinde ise kimi zaman olağandışı ve dokunaklı konuları işledi. Ama şiirleri zamanla daha gerçekçi bir çizgiye yöneldi ve Heinrich Heine’nin övgüsünü kazandı. Bu dönemdeki şiirlerinin çoğunda, 1838’de yapıtlarını çevirdiği Fransız şair Pierre-Jean de Beranger’nin siyasal şiirlerini örnek aldı. Beranger’den yaptığı çeviriler ve onlara öykünen kendi şiirleri Alman edebiyatına siyasal lirizm öğesini getirdiği için, birçok eleştirmen Chamisso’yu 1840’lann siyasal şiirinin habercisi sayar.Chamisso, yumuşakçalarda eşeyli ve eşeysiz üreme biçimlerinin birbirini izlemesini

konu alan araştırmalarıyla bilim adamı olarak da ün kazanmıştı. Ayrıca, Güney Asya dilleri üzerine çalışmalarıyla da ünlü bir filologdu. Dünya çevresinde yapılan bilimsel bir keşif gezisine botanikçi olarak katılan Chamisso’nun (1815-18) sefer sırasında tuttuğu günlük Reise um die Welt mit der Romanzoffischen Entdeckungs-Expedition (1821; Romanzov Keşif Ekibiyle Dünya Çevresinde Yolculuk) bu türün klasikleri arasına girmiştir.